Imane Khelif'in cinsiyeti ne? Cezayirli boksör Imane Khelif kadın mı erkek mi?

Paris 2024 Olimpiyat Oyunları'nda boks branşında kadınlar 66 kilo son 16 turu mücadelesinde İtalyan boksör Angela Carini, 2023 yılında "cinsiyet uygunluğu testini" geçemeyen Cezayirli Imane Khelif karşısında 46. saniyede oyundan çekilmişti.

Khelif, cinsiyet uygunluk testini geçemediği için Yeni Delhi'deki Kadınlar Dünya Şampiyonası'ndan diskalifiye edilmesine rağmen, Olimpiyatlarda dövüşmesine izin verilen iki boksörden biri olmuştu. Konu hakkında İhlas Haber Ajansı'na (İHA) konuşan Boks Federasyonu Başkanı Eyüp Gözgeç: "Uluslararası Boks Birliği (IBA) Hindistan'daki Dünya Boks Şampiyonasında bu ismi dövüştürmedi. Çünkü, testleri geçemedi. IOC ise bu organizasyonu ben düzenliyorum. Burada benim kriterlerim geçerli. Ben dövüşmesine izin veriyorum diye bir açıklama yaptı. Biz IBA olarak Uluslararası Oimpiyat Komitesi'nde (IOC) olsak bunlar olmazdı. IBA'yı daha IOC'den çıkardıkları için biz orada yokuz. IBA ile birlikte biz Türkiye Boks Federasyonu olarak itirazımızı anında yaptık. Ancak yapılan açıklamadan sonra bizim itirazımı ve bizden önce itiraz eden İtalya'nın itirazı reddedilerek, Cezayirli sporcunun maalesef dövüşeceği açıklandı. Bu karar hiç kimsenin içine sinmesede artık bu saatten sonra çıkıp dövüşmekten başka çaremiz yok" diyerek kararın çok yanlış olduğuna dikkat çekti.

Tüm bu tartışmaların yanı sıra Cezayir, Imane Khelif'in cinsiyet değiştirmediğini ve çocuklukta çekilmiş fotoğraflarını paylaştı.

Uluslararası Olimpiyat Komitesi Sözcüsü Mark Adams, Imane Khelif cinsiyeti kadın

Bir gazetecinin, "Söz konusu iki boksör (Khelif ve Tayvanlı Lin Yu Ting) hakkında basındaki olumsuz haberlere nasıl son vereceksiniz? Aynı zamanda bu spor dalında yarışan diğer boksörlere yönelik haksız muameleye nasıl son vereceksiniz?" sorusuna Adams, dün komitenin konuyla ilgili yayımladığı açıklamayı okuyarak cevap verdi.

Adams, açıklamayı okumasının ardından soruya verdiği yanıtta, "Sanırım herkes bir müsabaka sırasında kuralların değiştirilmeyeceği konusunda hemfikirdir. Müsabakada kimse kuralları değiştirmemelidir." ifadesini kullandı.

Herkesin yarışma kurallarından emin olması gerektiğini vurgulayan Adams, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Konuyu daha geniş şekilde ele alacak olursak, bu konuda hala ne bilimsel ne de siyasi bir fikir birliği var. Bu siyah-beyaz bir mesele değil. IOC olarak böyle bir çözümü, böyle bir fikir birliğini duymayı çok isteriz ve ortak bir anlayışa varılması halinde bu konuda ilk harekete geçen biz olacağız. Ancak, dediğimiz gibi henüz böyle bir durum söz konusu değil."

"Bu açıklama ne bilim camiasında ne de başka bir yerde mevcut değil"

Bir diğer gazetecinin de IOC tarafından yapılan açıklamada, İtalyan boksör Carini'nin çektiği acı ve yaralara hiçbir atıfta bulunulmamasını sorması üzerine Adams, "Tabii ki hiçbir sporcunun sakatlanmasını istemeyiz ve tabii ki sizin anlattığınız bu sakatlık ve diğerleri de aynı şekilde. Umarız iyi ve tam bir iyileşme gösterir." dedi. Adams, İtalyan sporcuya acil şifalar diledi.

Adams, "Her insanın ayrımcılığa uğramadan yarışmaya katılma hakkı olduğunu söylüyorsunuz. Peki kromozomal yapıyı bilmediğine inanan kadınlara ne diyorsunuz?" sorusuna şu yanıtı verdi:

"Cinsiyet testlerine gelince, bu testler hafızamda kaldığı kadarıyla 1999'da son bulmuştu. Herkesin hemfikir olduğu bir cinsiyet testi olsa ve herkes kriterleri kabul etse bile ne sporcu ne siyasi ne de bilimsel camiada kimsenin bazı sahnelere geri dönüldüğünü görmek istediğini sanmıyorum ve gençliğinde cinsiyet testine tabi tutulan bazı sporcuları tanıyorum. Oldukça utanç vericiydi ve neyse ki bu geride kaldı."

Adams, bu konu hakkında herkesin kendisinden basit açıklama beklendiğini ancak bunun mümkün olmadığını vurgulayarak, şunları söyledi:

"Herkes bunu nasıl belirleyebileceğimize dair siyah-beyaz açıklama istiyor. Bu açıklama ne bilim camiasında ne de başka bir yerde mevcut değil. Daha önce de söylediğim gibi, eğer bir konsensüs bulabilirsek ve konsensüs için çalışacağız. Bunu uygulamak için kesinlikle çalışacağız. Açıkçası, bu oyunlarda böyle bir şey olmayacak. Fakat sanırım bu tüm spor dalları için geçerli bir soru ve bu soruya çözümü olan herkesi dinlemeye açığız."

"Bu bir transseksüel vakası değil"

Adams, Khelif'in 2023'te Yeni Delhi'de düzenlenen Kadınlar Dünya Boks Şampiyonası'ndan yüksek testosteron seviyesi nedeniyle diskalifiye edildiğine ilişkin bilginin sporcunun Olimpiyat profilinden çıkarılması hakkındaki soruya da yanıt verdi.

Mark Adams, "Bu konuda kesin bir bilgiye sahip değiliz. Bu, Genel Sekreter tarafından aniden alınmış keyfi bir karardı ve sonrasında bir uzlaşma sağlandı. Ardından, daha önce yapılmış sonuçlar ve testlere dayandılar, fakat bu bilgiye sahip değiliz." dedi.

Her zaman bir sporcunun cinsiyeti hakkında sorular olduğunu ancak bu soruya yanıt vermenin görevleri olmadığını kaydeden Adams, müsabakalara uygunluk kriterleri kapsamında IOC'nin, sporcuların pasaportundaki cinsiyeti tanıdığını anlattı.

IOC Komitesi Sözcüsü Adams, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Dolayısıyla, bu özel konudaki uygunluk, ulusal belgelerinde, pasaportlarında kadın olarak görünüp görünmedikleridir. Tekrar belirtmek gerekirse, Cezayirli boksör kadın olarak doğdu, kadın olarak kaydedildi, hayatını kadın olarak yaşadı, kadın olarak boks yaptı ve kadın pasaportuna sahip. Bu bir transseksüel vakası değil. Bunu söylemediğinizi biliyorum ancak bir şekilde bunun bir kadınla dövüşen bir erkek olduğu yönünde bazı kafa karışıklıkları var. Böyle bir durum söz konusu değil. Bilimsel olarak bu konuda fikir birliği var. Bu bir kadınla dövüşen bir erkek değil ve bence bunu anlamamız gerekiyor."

Adams, kadın sporculara testosteron testi yaptırmadıklarını dile getirerek, bazı kadınların testosteron seviyesinin erkeklerinkini de geçebileceğini ileri sürdü.

Bu hafta, Paris'teki North Paris Arena'da yapılan kadınlar 66 kiloda son 16 turunda İtalyan boksör Carini ile Khelif karşılaşmıştı.

Carini, aldığı sert darbelerin ardından maçın 46. saniyesinde oyundan çekilmişti. Karşılaşmada yaşananların ardından Imane Khelif'in kariyerinde daha önce 2023 Dünya Boks Şampiyonası'ndan "cinsiyet uygunluk testleri de dahil olmak üzere" çeşitli testleri geçemediği spor kamuoyunca tartışılmaya başlanmıştı.

Busenaz Sürmeneli'nin rakibi olabilir

Son olimpiyat şampiyonu Busenaz Sürmeneli çeyrek finalde yarın (3 Ağustos Cumartesi günü) Taylandlı Janjaem Suwannapheng ile karşılaşacak. Milli boksör Busenaz Sürmeneli çeyrek finalde eşleştiği Taylandlı Janjaem Suwannapheng'i, Khelif de Macar Anna Luca Hamori'yi elemesi halinde bu iki sporcu yarı finalde eşleşecek.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'den tepki

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, 2023'te "cinsiyet uygunluğu testini" geçemeyen Cezayirli boksör Imane Khelif'in 2024 Paris Olimpiyatları'nda yarışmasına ilişkin, "Erkek genetik özelliklerine sahip sporcuların kadın yarışmalarına kabul edilmemesi gerektiğini düşünüyorum." ifadesini kullandı.

İtalyan ANSA ajansının haberine göre, Meloni, Olimpiyatlarda İtalyan boksör Angela Carini'nin kadınlar boks müsabakasında, 2023'te "cinsiyet uygunluğu testini" geçemeyen Cezayirli rakibi Imane Khelif'in karşısına çıktığı maça ilişkin açıklamalarda bulundu.

2023'te "cinsiyet uygunluğu testini" geçemeyen Khelif'in yarışmasına tepki gösteren Meloni, "Erkek genetik özelliklerine sahip sporcuların kadın yarışmalarına kabul edilmemesi gerektiğini düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.

Başbakan Meloni, "Kimseye karşı ayrımcılık yapmak istediğimiz için değil, kadın sporcuların eşit şartlarda yarışma hakkını korumak için." yorumunu yaptı.

Ayrıca Meloni X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, Carini'nin fotoğrafını paylaşarak, "Pes etmeyeceğini biliyorum. Bir gün adil bir yarışmada hak ettiğini alacağını biliyorum." ifadelerine yer verdi.

Elon Musk'tan tepki

Tesla, SpaceX ve X gibi şirketlerin sahibi milyarder Elon Musk ise X sosyal medya platformunda "Erkeklerin, kadın sporlarında yeri yok." yazılı paylaşıma, "Kesinlikle" yorumunu yaptı.

Carini'nin çekilmesi

İtalyan boksör Angela Carini, Olimpiyatlarda Cezayirli rakibi Imane Khelif'e karşılaştığı maçta 46 saniye sonra maçı bırakmıştı.

Carini, Khelif tarafından darbe almasının ardından burnunun kırılmış olmasından korktuğu için çekildiğini açıklamıştı.

Bunu yenilgiden saymadığını belirten Carini, "Bence ringe çıktığınızda her şeyden bağımsız olarak zaten kazanmışsınızdır. Yargılamak için burada değilim. Adil olup olmadığını söylemek bana düşmez." ifadelerini kullanmıştı.

Carini, Khelif'in yarışmadan men edilmesi gerekip gerekmediğine karar vermenin "kendisine düşmediğini" söyleyerek, "Ben işimi yaptım." demişti.

BBC'ye konuşan Khelif, altın madalyayı kazanmak için burada olduğunu belirtmişti.

Khelif, cinsiyet uygunluk testini geçemediği için Yeni Delhi'deki Kadınlar Dünya Şampiyonası'ndan diskalifiye edilmesine rağmen, Olimpiyatlarda dövüşmesine izin verilen iki boksörden biri olmuştu.